KARDEŞ KISKANÇLIĞI

Kıskançlık bireyin her yaşta karşılaştığı en temel ve baş edilmesi zor duygulardan bir tanesidir. Kıskançlığın en büyük sebebi, büyük kardeşin en çok değer verdiği anne ve babasını kardeşiyle paylaşmak istememesidir. Her çocuk anne ve babasının sevgisini, ilgisini görmek ve hissetmek ister. Anne ve babanın sevgisini kaybetme ya da paylaşma düşüncesi çocuk için dayanılmaz bir duygudur

Çoğu çocuk okulda arkadaşlarının kardeşlerinden bahsetmesinden, çevresinden gördüklerinden dolayı sık sık kardeş istediklerini dile getirirler. Çocukların bu istekleri anne ve babayı oldukça rahatlatır. Aslında çocuk kardeş kavramını bilmez, o sadece kendine oyun arkadaşı ister. Kardeşin doğumundan sonra birtakım problemler yaşanmaya başlar. Anne ve baba kardeşin temel ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla daha fazla zaman ve enerji harcamaya başlar. Otomatik olarak bu durum büyük olan çocuğun zamanından ve ilgisinden alarak gerçekleşmiş olur. Bu sebeple büyük çocuk, anne ve babasının kendisini daha az sevdiğini ve kardeşiyle daha çok vakit geçirdikleri için onu daha fazla sevdiklerini düşünmeye başlar. Çocuğun kardeşe karşı kızgın olduğu düşünülse de aslında anne ve babaya olan öfke ve kırgınlığı yansıtır.

• Kıskançlık diğer duygular gibi oldukça doğal bir duygudur.

• Kardeşler arasındaki yaş farkı ne kadar az ise kıskançlığın görülme şiddeti de bu duruma bağlı olarak artar.

• Kıskançlık duygusu ilk doğan çocukta daha fazla görülür. Çünkü tüm ilgi ve sevginin onların üzerinde olmasına alışkınlardır. İkinci ve diğer doğan çocuklarda da kardeş kıskançlığı görülür fakat ilk doğan çocuğun yaşadığı kıskançlık kadar yoğun olmaz çünkü onlar doğumlarından itibaren anne ve babanın ilgi ve sevgisini paylaşmaya alışmışlardır.

• Çocuğun yaşı da kıskançlık duygusunu etkileyen bir faktördür. 5 yaş öncesi çocuk özellikle anneye bağımlı olduğundan kıskançlık duygusunu daha fazla yaşar. Çocuk evden ayrılıp okula başladığında farklı bir destek mekanizması ortaya çıktığından kıskançlık duygusu daha az görülebilir.

Kardeş kıskançlığı olan çocuklarımıza nasıl yaklaşmalıyız?

• İkinci çocuk doğduktan sonra anne ve baba kendi aralarında iş bölümü yaparak, dönüşümlü olarak büyük çocukla yeterli miktarda ilgilenilmiş olacaktır.

• Aile yakınlarının sadece küçük kardeşle ilgilenmemeleri gerektiği söylenmelidir. Küçük kardeşe hediye alınıyorsa büyük kardeşin de unutulmaması gerektiği hatırlatılmalıdır. Çoğu zaman bu söylenilemeyeceği için anne ve baba olarak evde hediyeler bulundurmak gerekir, gelen aile yakınlarının unutmaları sonucunda daha önceden alınan bu hediyelerin çocuğa verilmesi istenmelidir.

• Kıskançlık hissedildiği zaman kardeşleri birbirlerinden uzaklaştırmamak gerekir. Büyük çocuktan kardeşiyle ilgili bir durumlarda yardım istenebilir.

• Kıskanıyor diye çocuğun her istediği yapılmamalı ya da daha hoşgörülü davranılmamalıdır. Bu durum daha kötü sonuçlar doğurabilir.

• Anne çocuk /baba çocuk günleri ya da saatleri yaparak onlara vakit ayırıp, ilginiz ve sevginiz hissettirilebilir.

Psikolog Ecem Duydu

ecemduydu@gepasakademi.com.tr